Πρόσβαση στη δικαιοσύνη στο διεθνές δίκαιο
Διεθνείς συμφωνίες και έγγραφα παγκόσμιας εμβέλειας
Το δικαίωμα ελέγχου των διαδικασιών προς αμφισβήτηση δημοσίων αποφάσεων που έχουν ληφθεί χωρίς να τηρούνται τα δύο προαναφερθέντα δικαιώματα ή το περιβαλλοντικό δίκαιο εν γένει.
Όσον αφορά τα συστήματα των διεθνών συνθηκών, η μεγαλύτερη υποστήριξη για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέματα εντοπίζεται στα συστήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όχι στις πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες. Η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα (UDHR) του 1948 και το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR) του 1966, καθώς και οι περιφερειακές συμφωνίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, προβλέπουν το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, που ισχύει και για τα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη προβλέπεται στη Σύμβαση του Aarhus και στη συμφωνία της Βορείου Αμερικής για την περιβαλλοντική συνεργασία. Και οι δύο συμφωνίες απαιτούν από τα μέρη να διασφαλίζουν ορισμένες διαδικαστικές εγγυήσεις ή ελάχιστα πρότυπα, καθώς και επανορθωτικά μέτρα, οι δε εν λόγω απαιτήσεις καθορίζονται με κάποια λεπτομέρεια. Εκτός Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, η μόνη περιβαλλοντική συμφωνία που προβλέπει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, αλλά χωρίς καμία απολύτως λεπτομέρεια, είναι η Σύμβαση του 2003 για την προστασία της φύσης στην Αφρική.
Διεθνείς συμφωνίες και έγγραφα παγκόσμιας εμβέλειας
Παρά την αναγνώριση της πρόσβασης σε δικαστικές διαδικασίες και μέσα προσφυγής στη Διακήρυξη του Ρίο του 1992 και στο σχέδιο δράσης του Γιοχάνεσμπουργκ του 2002, μέχρι στιγμής καμία περιβαλλοντική συμφωνία παγκόσμιας εμβέλειας δεν προβλέπει πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Ούτε τα άρθρα της Διεθνούς Επιτροπής Δικαίου (ILC) περιέχουν διατάξεις σχετικά με την πρόσβαση σε κάποιου είδους νομικό έλεγχο. Ως εκ τούτου, όσον αφορά το παγκόσμιο πεδίο εφαρμογής, η υποστήριξη της πρόσβασης σε διαδικασία ελέγχου για περιβαλλοντικά θέματα μάλλον εμπεριέχεται στο δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ειδικότερα, η έννοια της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα βασίζεται στο δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, όπως ορίζεται π.χ. στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR). Ωστόσο, όσον αφορά τη νομολογία σχετικά με τη δίκαιη δίκη, αυτή αναπτύχθηκε κυρίως από περιφερειακούς φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων.