Εισαγωγή
Πλαίσιο αναφοράς
Κανονισμός 2201/2003 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας ο οποίος καταργεί τον κανονισμό 1347/2000, EE L 2003 338/1; γνωστός ως αναθεωρημένος Βρυξέλλες ΙΙ ή νέος κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙ.
- Η ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ενθαρρύνει τη δημιουργία «διεθνών» οικογενειών, στις οποίες οι γονείς είναι διαφορετικών ιθαγενειών ή ζουν σε χώρα διαφορετική από εκείνη της οποίας έχουν την ιθαγένεια. Σε περίπτωση που προκύπτουν οικογενειακές διαφορές, ιδίως σε σχέση με παιδιά, αυτό μπορεί να προκαλέσει αβεβαιότητα ως προς το σε ποια χώρα πρέπει να εκδικασθεί η υπόθεση και ως προς τα αποτελέσματα διασυνοριακού χαρακτήρα των τυχόν αποφάσεων.
- Ο κανονισμός καλύπτει τη δικαιοδοσία σε διαφορές γονικής μέριμνας, δηλαδή, ορίζει ποιου κράτους μέλους τα δικαστήρια πρέπει να εκδικάσουν την υπόθεση, καθώς και την αναγνώριση και εκτέλεση τυχόν μεταγενέστερων αποφάσεων εντός της ΕΕ, δηλαδή, προβλέπει τη νομική ισχύ των αποφάσεων και εκτός του κράτους μέλους που εξέδωσε την απόφαση.
- Άπαξ και ένα δικαστήριο διαθέτει δικαιοδοσία επί διαφοράς βάσει του νέου κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙ, η επίλυση της διαφοράς και το εφαρμοστέο ουσιαστικό δίκαιο, οι αποφάσεις για την ευημερία του παιδιού και η διάταξη που θα εκδοθεί αποφασίζονται βάσει του οικογενειακού δικαίου του κράτους μέλους. Στο δίκαιο της ΕΕ καθορίζεται ποιο δικαστήριο διαθέτει δικαιοδοσία και διασφαλίζεται ότι η απόφαση αναγνωρίζεται και εκτελείται σε άλλα κράτη μέλη. Δεν θίγεται το ουσιαστικό οικογενειακό δίκαιο των κρατών μελών.
- Ο νέος κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙ θεσπίζει ένα καθεστώς για την προστασία των παιδιών σε διαφορές ανά την ΕΕ
• Οι βασικές αρχές προστασίας που προβλέπονται στο άρθρο 24 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η αρχή προστασίας του δικαιώματος του παιδιού για ακρόαση· για τη λήψη αποφάσεων με γνώμονα το υπέρτατο συμφέρον του και για τη διατήρηση επαφών και με τους δύο γονείς του, περιλαμβάνονται στον κανονισμό
• Πρέπει πάντοτε να καθορίζεται αρμόδιο δικαστήριο για την προστασία των συμφερόντων του παιδιού
• Το δίκαιο της ΕΕ πρέπει να λειτουργεί παράλληλα με το ουσιαστικό εθνικό δίκαιο σχετικά με τις οικογενειακές διαφορές
• Τα εθνικά δικαστήρια πρέπει να συνεργάζονται σε διασυνοριακό επίπεδο για να προστατεύουν τα παιδιά
- Ο νέος κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙ χρησιμοποιεί τις αρχές της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της αμοιβαίας αναγνώρισης αποφάσεων, στις οποίες στηρίζεται ο κανονισμός ώστε να διασφαλισθεί η ομαλή εφαρμογή του
• η εναρμόνιση της δικαιοδοσίας ώστε να διασφαλιστθεί ότι οι αποφάσεις αναγνωρίζονται σε όλη την ΕΕ
• οι διεθνείς οικογενειακές διαφορές πρέπει να επιλύονται στο κατάλληλο πλαίσιο για την προστασία των
δικαιωμάτων και των συμφερόντων του παιδιού και να αναγνωρίζονται και να εκτελούνται σε όλα τα άλλα
κράτη μέλη
- Ο νέος κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙ υπερισχύει άλλων διεθνών πράξεων