Krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji substancji
Uzupełnieniem przepisów o ochronie powietrza zawartych w ustawie prawo ochrony środowiska oraz wskazanych wyżej rozporządzeń są przepisy o krajowych zobowiązaniach w zakresie redukcji emisji substancji zawarte w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (dalej: USZE).
Krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji substancji wynikają z implementacji dyrektywy 2016/2284/WE z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2008/81/WE (dalej: Dyrektywa NEC) , która w celu osiągnięcia poprawy powietrza ustanowiła zobowiązania państw członkowskich w zakresie redukcji emisji antropogenicznych zanieczyszczeń do atmosfery: dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOx), niemetanowych lotnych związków organicznych (NMLZO), amoniaku (NH
Zobowiązania Polski w zakresie redukcji emisji odnoszą się do dwóch okresów, które obejmują lata od 2020 r. do 2029 r. i od 2030 r. Zobowiązania redukcyjne ustala się przez odniesienie do emisji w roku referencyjnym – 2005. Zobowiązania te zostały określone odpowiednio dla obu wskazanych wyżej okresów dla SO2 o 59% i 70%, dla NOx o 30% i 39%, dla NMLZO o 25% i 26%, dla NH3 o 1% i 17% oraz dla PM2,5 o 16% i 58% .
W związku z implementacją Dyrektywy NEC art. 16b USZE zawiera wymóg opracowania krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza (dalej: KPOZ) oraz monitorowania i raportowania informacji o emisji zanieczyszczeń do powietrza. KPOZ zawiera, w szczególności krajowe ramy polityki dotyczącej jakości powietrza i zanieczyszczenia powietrza, warianty strategiczne rozważane w celu wypełnienia zobowiązań w zakresie redukcji emisji substancji w okresie od 2020 r. do 2029 r. oraz w okresie na 2030 r. i na lata następne, ścieżkę redukcji emisji substancji oraz środki i strategie, które zdecydowano się przyjąć, w tym harmonogram ich przyjmowania, wdrażania i dokonywania ich przeglądu.
Na wniosek ministra właściwego do spraw klimatu, Rada Ministrów przyjmuje KPOZ w drodze uchwały, który następnie przekazywany jest także Komisji Europejskiej. Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza powinien być aktualizowany nie rzadziej niż co 4 lata.
Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza oraz wszelkie jego aktualizacje powinny być poddawane konsultacjom publicznym oraz konsultacjom z właściwymi organami na wszystkich poziomach. Konsultacje te powinny być prowadzone w czasie, gdy możliwe są wszystkie warianty dotyczące strategii i środków. Udział społeczeństwa w opracowywaniu Krajowego programu ograniczania zanieczyszczeń powietrza, na zasadach i trybach ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2018 r. poz. 2081, z późn. zm.), powinien zostać zapewniony na etapie następującym po przedłożeniu jego projektu ministrowi właściwemu do spraw klimatu.